Ο κορωνοϊός του 2019 – Η πανδημία του 2020

Οι κορωνοϊοί (CoVs) ανακαλύφθηκαν στη δεκαετία του 1960, είναι ιοί με RNA γενετικό υλικό και ταξινομήθηκαν στην οικογένεια Coronaviridae. Τυπικά εντοπίζονται σε ζώα και μεταδίδονται μεταξύ ζώων και ανθρώπων.

Πριν από το 2002 – οι κορωνοϊοί αντιμετωπίζονταν ωςενοχλήσεις αλλά ποτέ δεν προκαλούσαν τόσο σοβαρές ιώσεις.

2002-2003 – το ξέσπασμα του κορωνοϊού SARS-CoV που μεταδόθηκε από γάτες civet στο άνθρωπο προκάλεσε περιστατικά σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμουκαθώς και θανάτους.

2012 – εμφανίστηκε το αναπνευστικό σύνδρομο Μέσης Ανατολής που επίσης συνοδεύτηκε από θανάτους, από τον κορωνοϊό MERS–CoV που μεταδόθηκε από αραβικές καμήλες στον άνθρωπο.

Δεκέμβρη του 2019 – Πρώτη φορά εμφανίστηκε στην πόλη Γιουχάν της Κίνας. Ο κόσμος σήμερα ανησυχεί για την εξάπλωση του νέου κορωνοϊού 2019, που ονομάστηκε SARS-CoV-2 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας(WHO), αφού πλέον αποτελεί πανδημία.

Ο SARS-CoV-2 ταξινομείται στους βήτα-κορωνοϊούς που εντοπίζονται συνήθως σε θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων των νυχτερίδων, ωστόσο δεν είναι ακόμη γνωστός ο οργανισμός μέσω του οποίου μεταφέρθηκε. Αν και σπάνιο, οι κορωνοϊοί των ζώων έχουν την ικανότητα να μολύνουν τους ανθρώπους και να εξαπλώνονται περαιτέρω μέσω μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. Οι κορωνοϊοί μεταλλάσσονται γρήγορα και μεταφέρονται εύκολα από το ένα είδος στο άλλο.  Το ποσοστό θνησιμότητάς του SARS–CoV-2 δεν είναι ακόμη γνωστό.

Οι κορωνοϊοί διαθέτουν σφαιρικό σχήμα με προεξοχές στην επιφάνειά τους, που οδήγησαν στο όνομα τους που προέρχεται από την λατινική λέξη corona που σημαίνει στέμμα, λόγω της εικόνας τους στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο. Ακόμη διαθέτουν το 2ο μεγαλύτερο σε μέγεθος γενετικό υλικό από όλους τους RNA ιούς.

Οι ασθενείς παρουσιάζουν σοβαρή ιογενή πνευμονία και ασθένεια του αναπνευστικού που ονομάζεται COVID-19.Αν και ο ρυθμός θνησιμότητας του SARS-CoV-2 είναι σήμερα χαμηλότερος από τον SARS-CoV, ο ιός φαίνεται να είναι εξαιρετικά μεταδοτικός με βάσει τον αριθμό των μολυσμένων περιστατικών μέχρι σήμερα.

Πως μεταφέρεται;

Ο ιός μεταφέρεται από άτομο σε άτομο μέσω σταγονιδίων που παράγονται όταν μιλάμε, φταρνιζόμαστε ή βήχουμε. Τα σταγονίδια είναι πολύ βαριά για να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις στον αέρα. Διανύουν περίπου 1 μέτρο και μετά πέφτουν στις επιφάνειες. Αυτός είναι ο λόγος που μεταδίδεται ο ιός μέσω στενής επαφής. Δεν είναι ακόμη γνωστός ο χρόνος που επιβιώνει ο ιός στις επιφάνειες, ωστόσο τα χέρια μας αγγίζουν πολλές επιφάνειες που πιθανά έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό. Είναι πολύ σημαντικό να αποφεύγουμε την επαφή των χεριών μας με το πρόσωπο (στόμα, μύτη, μάτια) ώστε να αποφύγουμεμεταφορά του ιού από επιφάνειες στο σώμα μας.

Το μέλλον των επιδημιών του ανθρώπινου κορωνοϊού δεν εξαρτάται μόνο από το πώς θα εξελιχθούν οι ιοί, αλλά θα εξαρτηθεί επίσης από τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσουμε αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης και θεραπείας για την αντιμετώπιση αυτής της συνεχιζόμενης απειλής.

Βάλια Αντωνοπούλου

Βιολόγος – Βιοτεχνολόγος

Πηγές:

Hossam M. Ashour et al. (2020) Insights into the Recent 2019 Novel Coronavirus

(SARS‐CoV‐2) in Light of Past Human CoronavirusOutbreaks. Review. Pathogens.

WHO (2020) https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019