Γιατί ο Ερντογάν θέλει τα Eurofighter και ποιες είναι οι επιπτώσεις για την Ελλάδα

Η συμφωνία αυτή, αν και εκκρεμεί η έγκριση από τη Γερμανία, είναι ενδεικτική των προσπαθειών της Τουρκίας να ενισχύσει τη στρατιωτική της ικανότητα και να ενσωματωθεί περισσότερο στις ευρωπαϊκές αμυντικές δομές.

Να σημειωθεί ότι χθες έδωσαν τα χέρια για 20 μαχητικά τύπου Eurofighter Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Κιρ Στάρμερ κατά τη συνάντησή τους στην Άγκυρα.

Το Ηνωμένο Βασίλειο θα πουλήσει στην Τουρκία 20 μαχητικά αεροσκάφη Eurofighter Typhoon, με τη συμφωνία να φτάνει τα 8 δισ. λίρες, δηλαδή περίπου 9,1 δισ. ευρώ.

Τι είναι τα μαχητικά Eurofighter Typhoon;

Το Eurofighter Typhoon είναι ένα από τα πιο προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη 4,5ης γενιάς, που χρησιμοποιείται από πολλές χώρες μέλη του ΝΑΤΟ, μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία και η Ισπανία. Πρόκειται για ένα μαχητικό πολλαπλών ρόλων, με δυνατότητες εναέριας υπεροχής και κρούσης, που το καθιστούν εξαιρετικά ικανό να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις του αεροπορικού πολέμου.

Η τουρκική Πολεμική Αεροπορία διαθέτει ένα γηρασμένο στόλο, με τα περισσότερα αεροσκάφη της να είναι F-16 που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1980 και η ανάγκη εκσυγχρονισμού της είναι επιτακτική.

Γιατί η Τουρκία θέλει τα Eurofighter;

Η Τουρκία έχει βρεθεί σε στρατηγικό αδιέξοδο από την στιγμή που αποκλείστηκε από το πρόγραμμα F-35 λόγω της αγοράς των ρωσικών πυραυλικών συστημάτων S-400, γεγονός που έχει περιορίσει τις επιλογές της στην αεροπορική άμυνα. Εν μέσω αυτού του κενού, η συμφωνία για την απόκτηση των Eurofighter προσφέρει μια προσωρινή λύση και ενισχύει την αποτρεπτική της ισχύ, χωρίς να εξαρτάται από τα αμερικανικά αεροσκάφη.

Επιπλέον, η Τουρκία βλέπει την απόκτηση των Eurofighter ως «γέφυρα» προς τα μελλοντικά, εγχώρια συστήματα που αναπτύσσει, όπως το μαχητικό KAAN. Η συμμετοχή της σε αυτή την ευρωπαϊκή κοινοπραξία προσφέρει επίσης τη δυνατότητα συνεργασίας με δυτικές βιομηχανίες και ενισχύει τη θέση της στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά αμυντικών τεχνολογιών.

Τα οφέλη για το Ηνωμένο Βασίλειο

Η συμφωνία αυτή είναι εξαιρετικά ωφέλιμη και για το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο μέσω της πώλησης των Eurofighter εξασφαλίζει τη συνέχιση της παραγωγής του αεροσκάφους και ενισχύει τη βιωσιμότητα της αμυντικής του βιομηχανίας. Η συμφωνία αυτή θα μπορούσε να διασφαλίσει θέσεις εργασίας και να ενισχύσει τις εξαγωγικές προοπτικές της βρετανικής αεροδιαστημικής βιομηχανίας, ενώ παράλληλα εξυπηρετεί στρατηγικούς στόχους, ενισχύοντας τους αμυντικούς δεσμούς με μια χώρα-κλειδί στην περιοχή.

Η Τουρκία ανάμεσα στη Δύση, τη Ρωσία και την Κίνα

Η απόκτηση των Eurofighter από την Τουρκία έχει και σημαντικές γεωπολιτικές επιπτώσεις. Η Τουρκία παραμένει μέλος του ΝΑΤΟ, και η επιλογή των Eurofighter, που είναι πλήρως συμβατά με τα συστήματα της Συμμαχίας, υπογραμμίζει τη στρατηγική ενσωμάτωσή της στο δυτικό στρατόπεδο, παρά τις πολιτικές εντάσεις με άλλες χώρες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.

Η συμφωνία αυτή μπορεί να θεωρηθεί και ως μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής αναδιάταξης στην περιοχή, όπου η Τουρκία, ενώ διατηρεί τις σχέσεις της με τη Δύση, προσπαθεί να εξισορροπήσει την επιρροή που ασκούν η Ρωσία και η Κίνα. Η Ευρώπη, μέσω της ενίσχυσης των αμυντικών σχέσεων με την Τουρκία, επιδιώκει να διασφαλίσει την περιοχή από ενδεχόμενες απειλές και να ενισχύσει τη συλλογική άμυνα του ΝΑΤΟ, ενόψει των συνεχώς αυξανόμενων πιέσεων από τον ρωσικό παράγοντα.

Ο καθοριστικός ρόλος της Γερμανίας για τη συμφωνία με την Τουρκία για τα Eurofighter

Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα σημεία της συμφωνίας είναι η ανάγκη να λάβει έγκριση η Τουρκία από όλες τις χώρες-εταίρους της κοινοπραξίας Eurofighter (Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Ισπανία και Γερμανία). Η Γερμανία, η οποία έχει πιο αυστηρές πολιτικές εξαγωγών αμυντικών συστημάτων, έχει εκφράσει αντιρρήσεις στο παρελθόν για την πώληση αεροσκαφών σε τρίτες χώρες με πολιτικά και στρατηγικά αμφιλεγόμενα καθεστώτα. Η τελική απόφαση θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές ισορροπίες μεταξύ των εταίρων στην κοινοπραξία, με τη Γερμανία να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην έγκριση ή όχι της συμφωνίας.

Αντίκτυπος στην Ελλάδα και την Ανατολική Μεσόγειο

Η πιθανή αύξηση των αμυντικών δυνατοτήτων της Τουρκίας με τα Eurofighter εντείνει την ανάγκη για την Ελλάδα και άλλες χώρες της περιοχής να ανανεώσουν τις στρατιωτικές τους δυνατότητες και να διασφαλίσουν την ισχυρή τους θέση στο ΝΑΤΟ και τη Μέση Ανατολή.

Να σημειωθεί ότι η χώρα μας εξετάζει το ενδεχόμενο προμήθειας 8-12 ακόμη F-35, επιπλέον των 20 που έχουν ήδη αρχίζει να κατασκευάζονται στις ΗΠΑ για την Πολεμική Αεροπορία. Το πρώτο υπολογίζεται πως θα είναι έτοιμο το 2028.

Παράλληλα, η Ελλάδα διαθέτει ήδη μαχητικά Rafale, δημιουργώντας ένα δίκτυο αεράμυνας που περιλαμβάνει και τα επερχόμενα μαχητικά αεροσκάφη F-35.