Εύβοια: Εικόνες ντροπής σε πολυσύχναστη παραλία

Μετά τις εικόνες ντροπής στην όμορφη παραλία ΔΕΗ Αλιβερίου στην Εύβοια που γέμισε απορρίμματα τα οποία άφησαν ως «δώρο» πίσω τους οι απερίσκεπτοι επισκέπτες, ίδια εικόνα παρατηρείται και σε άλλη παραλία.

Πρόκειται για την παραλία Ανθηδόνας, στην οποία -όπως βλέπετε και από τις εικόνες- έχει γεμίσει σκουπίδια κατά μήκος της ακτής.

Πολίτες απευθύνουν έκκληση στον Δήμο να τα μαζέψει άμεσα καθώς βρισκόμαστε ακόμη στις αρχές του καλοκαιριού.

Οι επιπτώσεις στις παράκτιες κοινότητες

Περισσότερο από το 40 % του πληθυσμού της ΕΕ ζει σε παράκτιες περιοχές. Εκτός από περιβαλλοντικό κόστος, τα θαλάσσια απορρίμματα έχουν και κοινωνικοοικονομικό κόστος, επηρεάζοντας περισσότερο τις παράκτιες κοινότητες. Οι καθαρές ακτές είναι ζωτικής σημασίας για τον παράκτιο τουρισμό. Κατά μέσο όρο, σε μια παράλια μήκους 100 μέτρων στην ακτή του Ατλαντικού υπάρχουν 712 είδη απορριμμάτων. Και χωρίς δράση, τα θαλάσσια απορρίμματα συσσωρεύονται στην παραλία. Για να ενισχύσουν την ελκυστικότητα των κολυμβητικών εγκαταστάσεών τους στους τουρίστες, πολλές κοινότητες και επιχειρήσεις καθαρίζουν τις παραλίες πριν από την έναρξη της θερινής περιόδου.

Δεν υπάρχουν πλήρεις εκτιμήσεις για το συνολικό κόστος των θαλάσσιων απορριμμάτων στην κοινωνία. Ομοίως, είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε τις ζημίες που προκαλούνται στην τοπική οικονομία επειδή οι υποψήφιοι επισκέπτες επιλέγουν άλλα μέρη. Αλλά υπάρχουν παραδείγματα συγκεκριμένου κόστους για τις δραστηριότητες καθαρισμού, ποσοτικοποιημένου σε νομισματικές μονάδες. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι δήμοι δαπανούν περίπου 18 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος για καθαρισμό παραλιών.

Οι δραστηριότητες καθαρισμού μπορούν να βοηθήσουν στη συλλογή μεγαλύτερων κομματιών και να βελτιώσουν την αισθητική της περιοχής, τι γίνεται όμως με τα μικρότερα κομμάτια; Σύμφωνα με το Kommunenes Internasjonale Miljøorganisasjon, έναν διεθνή οργανισμό που φέρνει σε επαφή τοπικές αρχές γύρω από ζητήματα θαλάσσιας ρύπανσης, περίπου το 10 % (ως προς το βάρος) των υλικών κατά μήκος των ακτών αποτελούνται από πλαστικά. Εξαιτίας του μικρού τους μεγέθους, είναι συχνά αδύνατον να τα ξεχωρίσουμε από την άμμο.

Η λύση είναι η πρόληψη

Τα θαλάσσια απορρίμματα αποτελούν διασυνοριακό πρόβλημα. Μόλις εισέλθουν στη θάλασσα, δεν έχουν πλέον ιδιοκτήτη. Αυτό κάνει τη διαχείρισή τους δύσκολη και υψηλά εξαρτώμενη από την καλή περιφερειακή και διεθνή συνεργασία.

Κάποια τμήματα της νομοθεσίας της ΕΕ στοχεύουν άμεσα στα θαλάσσια ζητήματα. Για παράδειγμα, η οδηγία πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική της ΕΕ που υιοθετήθηκε το 2008 αναγνωρίζει τα θαλάσσια απορρίμματα ως έναν από τους τομείς προς αντιμετώπιση ώστε να επιτευχθεί μια καλή κατάσταση περιβάλλοντος για όλα τα θαλάσσια ύδατα έως το 2020. Προχωρώντας στον δρόμο που χάραξαν αυτές οι ευρωπαϊκές οδηγίες και η παγκόσμια δέσμευση που εκφράστηκε στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη Rio+20 του 2012, το 7ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον της ΕΕ (2014-2020) προβλέπει τη θέσπιση μιας γραμμής βάσης και τον καθορισμό ενός στόχου μείωσης.

Όπως και στη συνολική διαχείριση αποβλήτων, το σημείο εκκίνησης για την αντιμετώπιση των θαλάσσιων απορριμμάτων είναι η πρόληψη. Πώς μπορούμε να αποτρέψουμε τα απορρίμματα; Χρειαζόμαστε πλαστικές σακούλες κάθε φορά που πηγαίνουμε για ψώνια; Μπορούν κάποια από τα προϊόντα και τις διαδικασίες παραγωγής μας να σχεδιαστούν έτσι ώστε να μην περιέχουν ή να μη δημιουργούν μικροπλαστικά;