Ελαιόλαδο: Πού θα κυμανθεί η τιμή του – Αυξάνεται ξανά

Η αγορά ελαιολάδου, ένα διαχρονικό βαρόμετρο της αγροτικής και καταναλωτικής σταθερότητας στις χώρες της Μεσογείου, επανακαθορίζει τα όριά της με επίκεντρο τόσο τις καιρικές διακυμάνσεις όσο και τις αδυναμίες της παραγωγικής αλυσίδας.

Οι τιμές του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου παρουσιάζουν ήπιες τάσεις αναπροσαρμογής στην Ισπανία, τη στιγμή που η Ιταλία εξακολουθεί να διατηρεί την απόλυτη πρωτοκαθεδρία τιμών στην Ευρώπη, με τεράστια απόκλιση από τους ανταγωνιστές της.

Ο μέσος όρος τιμής για το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο στην Ισπανία διαμορφώνεται στα 3,657 ευρώ/κιλό, με εύρος τιμών από 3,317 έως 3,997 ευρώ. Στην αυτόνομη περιοχή της Ανδαλουσίας, επίκεντρο της παγκόσμιας παραγωγής, η τιμή έχει αναρριχηθεί στα 3,79 ευρώ/κιλό, σημειώνοντας άνοδο 5,44% τις τελευταίες δέκα ημέρες. Αντίστοιχα, το παρθένο ελαιόλαδο φθάνει τα 3 ευρώ/κιλό, ενώ το ελαιόλαδο χαμηλής ποιότητας ή «μη βρώσιμο ελαιόλαδο» σταθεροποιείται στα 2,84 ευρώ, με οριακή πτώση.

Η Ιταλία, ωστόσο, καταγράφει σχεδόν διπλάσιες τιμές, με το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο να τιμολογείται στα 9,60 ευρώ/κιλό, το παρθένο στα 6 ευρώ και το ελαιόλαδο χαμηλής ποιότητας στα 2,36 ευρώ. Πρόκειται για επίπεδα που αντανακλούν τόσο τη χαμηλή διαθεσιμότητα όσο και τη διαφοροποιημένη προστιθέμενη αξία του ιταλικού προϊόντος, ιδίως στις πιστοποιημένες περιοχές παραγωγής.

Στην Ελλάδα, η κατάσταση παραμένει σταθερή, αλλά σε σαφώς χαμηλότερο εύρος. Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο τιμολογείται στα 3,68 ευρώ/κιλό, με το παρθένο στις 2,63 ευρώ και το ελαιόλαδο χαμηλής ποιότητας στα 1,93 ευρώ/κιλό, υπογραμμίζοντας τις πιέσεις που δέχεται η αγορά εν μέσω μειωμένων αποθεμάτων και διακυμάνσεων στην ποιότητα της πρώτης ύλης.

Αξιοσημείωτη είναι η σχετική σταθερότητα στην Τυνησία, όπου το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο κυμαίνεται στα 3,88 ευρώ/κιλό, τιμή που ενδεχομένως αντικατοπτρίζει την αυξημένη διεθνή ζήτηση για προϊόντα τρίτων χωρών με χαμηλότερο κόστος παραγωγής. Αντίστοιχα, η Πορτογαλία ακολουθεί κοντινή τροχιά με μέση τιμή 3,78 ευρώ/κιλό, εστιάζοντας περισσότερο στην εσωτερική κατανάλωση και λιγότερο στην εξαγωγική δυναμική. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η τιμή του ελαιολάδου χαμηλής ποιότητας στην Πορτογαλία, η οποία φέρεται να φθάνει τα 6,05 ευρώ/κιλό, αν και πρόκειται για παλαιότερη καταγραφή που δεν αντικατοπτρίζει την τρέχουσα εικόνα της αγοράς.

Η Τουρκία, από την πλευρά της, με τιμή 4,29 ευρώ/κιλό για το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, διατηρεί ισχυρή παρουσία στις διεθνείς αγορές, ενισχύοντας τις εξαγωγές της σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή, ενώ το παρθένο και το ελαιόλαδο χαμηλής ποιότητας φτάνουν τα 3,99 και 3,26 ευρώ/κιλό αντίστοιχα. Στον αντίποδα, η Λιβανική αγορά παρουσιάζει μικρότερες διακυμάνσεις, με σταθερότητα στις τιμές γύρω από τα 3,67 ευρώ/κιλό για το εξαιρετικά παρθένο και 2,45 ευρώ/κιλό για το ελαιόλαδο χαμηλής ποιότητας, αντανακλώντας περισσότερο την εσωτερική κατανάλωση παρά τις διεθνείς πιέσεις.

Η πρόσφατη άνοδος των τιμών στην Ιβηρική Χερσόνησο —ιδίως στην Ισπανία— συνδέεται με μια σειρά παραγόντων, μεταξύ των οποίων η έλλειψη νερού, οι ακραίες θερμοκρασίες και οι μειωμένες αποδόσεις. Παράλληλα, οι πιέσεις στο διεθνές εμπόριο και τα αυξημένα κόστη logistics συμβάλλουν στην ανακατανομή της προσφοράς, με τις βιομηχανίες εμφιάλωσης να προσαρμόζουν τις στρατηγικές τους βάσει διαθεσιμότητας και τιμής.

Αυτό που διαφαίνεται στον ορίζοντα είναι μια περίοδος σχετικής αστάθειας, όπου η διαφοροποίηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών, οι γεωγραφικές ενδείξεις και η πιστοποίηση προέλευσης αποκτούν κρίσιμη σημασία στην τιμολόγηση και στην τοποθέτηση του ελαιολάδου στις διεθνείς αγορές. Η Ευρώπη καλείται πλέον να εξισορροπήσει την ανάγκη για ανταγωνιστικότητα με την προστασία της αγροτικής ταυτότητας, υπό το βάρος της κλιματικής μεταβλητότητας και των νέων εμπορικών ισορροπιών.

AGROCAPITAL