Επιμελητήριο Εύβοιας: Προτάσεις για την αντιμετώπιση της ακρίβειας

Από τον Σεπτέμβριο του 2021 είχαμε επισημάνει την ραγδαία αύξηση των τιμών καταναλωτή το καλοκαίρι του 2021 σε σύγκριση με το καλοκαίρι του 2020. Μεταξύ αυτών: πετρέλαιο κίνησης 20,25%, βενζίνη 16,8%, άλλα βρώσιμα έλαια 16,32%, αρνί και κατσίκι 13,21%, νωπά λαχανικά 8%, νωπά ψάρια 6,58%, νωπά φρούτα 5,19%, φρέσκα θαλασσινά 4,39%, τυριά 3,54%, μαργαρίνη και άλλα φυτικά λίπη 3%, ποδήλατα 4,79%, έπιπλα κήπου 4,39%, μοτοσικλέτες 2,74%, εργαλεία 2,68% και οικιακές συσκευές 6%

Είχαμε ξεχωρίσει τότε τις αιτίες των ανατιμήσεων:

• Τη συνεχή αύξηση του πετρελαίου και φυσικού αερίου, που αυξάνει το κόστος ενέργειας, τις τιμές των καύσιμων αλλά και πολλών παραγώγων προϊόντων & υπηρεσιών (π.χ. ενέργεια, πετροχημικά, πλαστικά, μεταφορές, συσκευασίες, τυποποιήσεις κλπ).

• Τη τεραστία αύξηση των ναύλων που για το δείκτη χρεώσεων κοντέινερ ξεπερνούσε το 350%, γεγονός που οφείλεται εν μέρει στη προηγούμενη αιτία αλλά βασικά στη κρίση αρρυθμιών, καθυστερήσεων και αβεβαιότητας που επικρατεί στο κλάδο μεταφορών & logistics (περιοριστικά μέτρα στο Βιετνάμ – το μεγαλύτερο διαμετακομιστικό κέντρο προϊόντων διεθνώς, ανάμεσά τους και ο καφές).

• Τη κλιματική αλλαγή (ξηρασίες, παγετοί, πυρκαγιές) που επέφερε τεράστιες μειώσεις στη παραγωγή σιτηρών, ρυζιού, καφέ και ζάχαρης (Ρωσία, Ταϊλάνδη, Ινδία, Βραζιλία).

• Την εμπλοκή των τριών προηγούμενων παραγόντων με την εξάπλωση μεταλλάξεων της πανδημίας covid-19.

Είχαμε επισημάνει ότι ειδικότερα για τη χώρα μας:

• Το μεγαλύτερο βάρος προερχόταν από την τιμή του ρεύματος (που ήταν ήδη το πιο ακριβό στην Ευρώπη), με τις εταιρείες προμήθειας να ενεργοποιούν τις ρήτρες

χονδρεμπορικής τιμής στους λογαριασμούς και να μετακυλύουν το κόστος στους αγοραστές.

• Την άνοδο είχαν πάρει και οι τιμές των υγρών καυσίμων με την απλή αμόλυβδη να πωλείται κατά 17% ακριβότερα από την αρχή του έτους και το πετρέλαιο κίνησης κατά 19%. Την ίδια ώρα, προειδοποιούσαμε ότι και η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης θα φθάσει πάνω από το 1 ευρώ ανά λίτρο.

• Οι αρτοποιοί αδυνατούσαν από τότε να απορροφήσουν το αυξημένο κόστος παραγωγής που δημιούργησε το ράλι τιμών σε άλευρα, έλαια και ρεύμα, ζάχαρη, μαργαρίνες, υλικά συσκευασίας. Προειδοποιούσαμε για ανατιμήσεις στα αρτοσκευάσματα από 5% έως 15%.

• Εκρηκτική ήταν και η κατάσταση και στον καφέ (διπλασιασμός της χρηματιστηριακής τιμής του από Ιούλη 2020 σε Αύγουστο 2021).

• Υπό πίεση βρίσκονταν και μια σειρά προϊόντων που έχουν ως πρώτη ύλη το γάλα λόγω της εκτίναξης του κόστους των ζωοτροφών κατά 45% τον τελευταίο χρόνο σε συνδυασμό και με το μειωμένο ζωικό κεφάλαιο στη χώρα.

Δυστυχώς η ζωή επιβεβαίωσε με το χειρότερο τρόπο τα προηγούμενα

Και όχι μόνο.

Πριν ξεκινήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, που προκάλεσε «τσουνάμι» στις διεθνείς αγορές και επέτεινε την ενεργειακή κρίση, ο γενικός δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία παρουσίασε σημαντική αύξηση, της τάξης του 31,8%, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιανουαρίου 2021. Παράλληλα ο πληθωρισμός στην Ελλάδα αναρριχήθηκε στο 7,2% τον Φεβρουάριο και «καλπάζει» προς το 8% για τον Μάρτιο.

Η κατάσταση έχει επιδεινωθεί δραματικά μετά τα γεγονότα στην Ουκρανία και τις συνεχείς τάσεις κερδοσκοπίας των «μεγάλων αδελφών» στους τομείς της ενέργειας, πρώτων υλών, μεταφορών, logistics, διατροφής κλπ. Οι μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που είναι το 99,5% των μελών μας με μέση ετήσια απασχόληση τα 2,96 άτομα, έχουν πρόβλημα επιβίωσης, αφού μετά τα μνημόνια, τις φυσικές καταστροφές, τη κρίση πανδημίας αντιμετωπίζουν σήμερα την ενεργειακή κρίση και τη κρίση τιμών.

Θεωρούμε ότι είναι αναγκαίο για την αντιμετώπιση της κατάστασης να γίνει:

• Αποκλιμάκωση της έμμεσης φορολογίας που θα μπορούσε να δώσει λύση στο πρόβλημα με μείωση του ΦΠΑ στο 6% στα περισσότερα βασικά αγαθά και μείωση

των ποσοστών του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης σε ορισμένα βασικά αγαθά. Έχει λειτουργήσει στο παρελθόν και θα μπορούσε να οδηγήσει σε συγκράτηση των τιμών, τόνωση της ζήτησης και ενδυνάμωση των δημόσιων εσόδων

• Να αντιμετωπιστεί η κερδοσκοπία των ολιγοπωλίων που είναι χαρακτηριστική για τη χώρα μας

• Δεδομένου ότι υπάρχει κίνδυνος επικράτησης του σεναρίου «δεκαετούς κύκλου» ανατιμήσεων και πληθωρισμού, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί η “εισαγόμενη ακρίβεια” με ανάπτυξη της ντόπιας παραγωγής στους κλάδους όπου έχει πραγματικά συγκριτικά πλεονεκτήματα η χώρα (σύγχρονη, αναδιαρθρωμένη και ανταγωνιστική αγροτική παραγωγή, αειφόρος αλιεία, καθετοποίηση μονάδων αλουμινίου και σιδηρονικελίου, νέοι σύγχρονοι κλάδοι παραγωγής, θαλάσσιες μεταφορές, logistics, λιγνίτης αλλά και ΑΠΕ, πράσινη και κυκλική οικονομία και τουρισμός).

Από την μεριά μας ως φορέας προάσπισης της υγιούς επιχειρηματικότητας είμαστε διατεθειμένοι να συνδράμουμε στο μέτρο του δυνατού και των θεσμικών μας υποχρεώσεων κάθε ουσιαστική πρωτοβουλία αντιμετώπισης της αναφερόμενης κατάστασης».