Τριετίες: Έτσι θα αυξηθούν οι μισθοί

Αυξήσεις μισθών ως 30% φέρνει σε εκατοντάδες χιλιάδες μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα το ξεπάγωμα του πριμ λόγω προϋπηρεσίας (τριετίες) από 1ης/1/2024.

Σύμφωνα με τις οδηγίες της εγκυκλίου που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας, την προσαύξηση δικαιούνται όλοι οι μισθωτοί που είχαν προσληφθεί ως 14/2/2012, καθώς και όσοι προσλήφθηκαν μετά τις 14/2/2012 ως εξής:

1 Η προϋπηρεσία κάθε εργαζομένου που είχε προσληφθεί πριν από τη 14η/2/2012, όπως η προϋπηρεσία αυτή είχε διαμορφωθεί σε αυτή την ημερομηνία, αρχίζει να μετράει εκ νέου μετά την 1η/1/2024.

2 Η προϋπηρεσία κάθε εργαζομένου που προσλήφθηκε μετά από τις 14/2/2012 ξεκινά να συμπληρώνεται μετά από την 1η/1/2024.

Εκτός υπολογισμού

Η προϋπηρεσία που διανύθηκε στο διάστημα 2012-2023 εγγράφεται μεν στο βιογραφικό των εργαζομένων, αλλά μένει εκτός υπολογισμού για την προσαύξηση μισθού (10%-30%) διότι το διάστημα αυτό εμπίπτει στις απαγορεύσεις του Μνημονίου που προέβλεπαν το πάγωμα των προσαυξήσεων λόγω προϋπηρεσίας για όσο διάστημα η ανεργία είναι πάνω από 10%.

Οι απαγορεύσεις αυτές ήρθησαν με το άρθρο 33 του νόμου 5053/2023 που ψήφισε η κυβέρνηση και πλέον οι προσαυξήσεις λόγω προϋπηρεσίας επανέρχονται από 1ης/1/2024, και μάλιστα με την ανεργία να αναμένεται στο 9,3%, σύμφωνα με τις προβλέψεις της νέας έκθεσης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, και οριακά πάνω από 10% κατά τις κυβερνητικές προβλέψεις.

Κερδίζουν…

Περισσότερο κερδισμένοι από την επαναφορά των τριετιών είναι οι μισθωτοί που είχαν προϋπηρεσία ως το 2012, η οποία μετά το πάγωμά της στα μνημονιακά χρόνια θα αρχίσει να προσμετράται εκ νέου στην προϋπηρεσία που θα διανύουν οι εργαζόμενοι από 1ης/1/2024.

Οι μισθωτοί αυτής της κατηγορίας θα λάβουν 10% ως 30% προσαύξηση μισθού, εφόσον μέσα στο 2024 «φτιάξουν» την πρώτη, δεύτερη ή τρίτη τριετία τους με την προϋπηρεσία ως το 2012.

Λιγότερο κερδισμένοι θα είναι οι μισθωτοί που προσλήφθηκαν μετά το πάγωμα των τριετιών, δηλαδή μετά τις 14/2/2012, καθώς θα αρχίσουν να μετρούν την προϋπηρεσία τους για την προσαύξηση μισθού από 1ης/1/2024 ώστε την 1ης/1/2027 να πάρουν την πρώτη κλίμακα της προσαύξησης με 10% επάνω στο μισθό.

Προσαυξήσεις

Το ξεπάγωμα ισχύει για προσαυξήσεις μισθών και μισθολογικών ωριμάνσεων που προβλέπονται από διατάξεις νόμων, κανονιστικές πράξεις, συλλογικές συμβάσεις ή διαιτητικές αποφάσεις με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως το επίδομα πολυετίας, το επίδομα χρόνου εργασίας, το επίδομα τριετίας και το επίδομα πενταετίας.

Για τους μισθωτούς, η προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας καθορίζεται σε 10% για την πρώτη τριετία, 20% για δύο τριετίες και 30% για τρεις τριετίες και άνω. Για τους εργατοτεχνίτες, η προσαύξηση είναι 5% για κάθε τριετία και ως 30% για 6 τριετίες, δηλαδή για προϋπηρεσία ως 18 χρόνια.

Η προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας δίδεται κατ’ αναλογία και σε μισθωτούς με μερική απασχόληση. Οπως αναφέρει η εγκύκλιος, στη μερική απασχόληση με το νόμιμο ωράριο (4ωρο) αντιστοιχεί μία ημέρα προϋπηρεσίας.

Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, τότε οι αυξήσεις και οι προσαυξήσεις που προκύπτουν από το ξεπάγωμα των τριετιών συμψηφίζονται με τις καταβαλλόμενες αποδοχές και ο εργαζόμενος παίρνει τη διαφορά αν ο μισθός του είναι μικρότερος απ’ ό,τι με τις τριετίες ή δεν παίρνει τίποτε αν ο μισθός του είναι μεγαλύτερος.

Κριτήριο για την προϋπηρεσία και την προσμέτρησή της για την αύξηση μισθού είναι το είδος της σύμβασης.

Στην εγκύκλιο αναφέρεται ότι, για όσους εργαζομένους αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα πριν από τη 14η.2.2012 και μετά από την 1η.1.2024.

Παράδειγμα

Στην πράξη, ένας εργαζόμενος που είχε 10 χρόνια προϋπηρεσία ως το 2012 ο οποίος αμειβόταν και εξακολουθεί να αμείβεται με βάση τον κατώτατο μισθό μπορεί να ζητήσει για αυτά τα 10 χρόνια την ανάλογη προσαύξηση μισθού λόγω τριετιών (30%) σε οποιονδήποτε εργοδότη κι αν απασχολείται κατά την κρίσιμη ημερομηνία που ξεπαγώνουν οι τριετίες, δηλαδή κατά την 1η/1/2024.

Αντίθετα, αν ο εργαζόμενος αμειβόταν με άλλη σύμβαση εργασίας (π.χ. κλαδική) η οποία έληξε και δεν ισχύει σήμερα, τότε ο εργοδότης δεν είναι υποχρεωμένος να αναγνωρίσει την προϋπηρεσία που είχε ως το 2012, αλλά να υπολογίσει τα δικαιώματά του (τριετία και προσαύξηση) από 1ης/1/2024 και εξής. Ωστόσο, αν ο εργοδότης επιθυμεί να αναγνωρίσει την προϋπηρεσία, μπορεί να το πράξει καταβάλλοντας στον εργαζόμενο και την ανάλογη προσαύξηση από 1ης/1/2024 και μετά.

Πώς αποδεικνύεται η προϋπηρεσία

Ο τρόπος απόδειξης της προϋπηρεσίας που διανύθηκε ως το 2012 ή θα διανυθεί από 1ης/1/2024 εξαρτάται από το περιεχόμενο των περί προϋπηρεσίας διατάξεων της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας στην οποία υπάγεται ο μισθωτός και η οποία δύναται να ρυθμίζει ειδικότερα τα ζητήματα της αναγνώρισης και προσμέτρησης της προηγούμενης εργασιακής εμπειρίας.

Ειδικά για την αναγνώριση της προϋπηρεσίας, στην εγκύκλιο αναφέρονται δύο περιπτώσεις:

1 Μισθωτός που προσελήφθη είτε πριν τις 14.2.2012 είτε μετά και δεσμεύεται σήμερα από Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ) που βρίσκεται σε ισχύ θα προσμετρηθεί η προϋπηρεσία του/της πριν τις 14.2.2012 και μετά την 1η.1.2024.

2 Μισθωτός που προσελήφθη είτε πριν τις 14.2.2012 είτε μετά και δεν δεσμεύεται σήμερα από ισχύουσα ΣΣΕ θα προσμετρηθεί η προϋπηρεσία του/της πριν τις 14.2.2012 και μετά την 1η.1.2024 κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 της παρούσας σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα.

Υπάρχει όμως και μία τρίτη κατηγορία, που είναι οι μισθωτοί που διήνυσαν προϋπηρεσία με κλαδική σύμβαση εργασίας ως το 2012, η οποία όμως έληξε και δεν ανανεώθηκε στη συνέχεια. Σε αυτή την περίπτωση η προϋπηρεσία που διανύθηκε ως το 2012 δεν θα προστεθεί στην προϋπηρεσία που συνεχίζεται από 1ης/1/2024.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ