Ερώτηση για τον «ΦιλόΔημο»: Να μην υπονομευθεί ένα επιτυχημένο πρόγραμμα

Όπως είναι γνωστό, με το άρθρο 69 του ν. 4509/2017 θεσπίστηκε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ από το Υπουργείο Εσωτερικών Πρόγραμμα Χορήγησης Επενδυτικών Δανείων στο πλαίσιο υλοποίησης του οποίου οι Ο.Τ.Α. Α` και Β` βαθμού, οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης και οι Σύνδεσμοι Ο.Τ.Α. δύνανται να συνομολογούν επενδυτικά δάνεια με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με σκοπό την προμήθεια αγαθών και την κατασκευή έργων στους τομείς ύδρευσης, αποχέτευσης, αντιπλημμυρικής προστασίας, αποκατάστασης ζημιών από φυσικές καταστροφές, αποκατάστασης Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ), αγροτικής οδοποιίας και ανέγερσης ή αποκατάστασης δημοτικών κτιρίων. Ένα από τα πλέον σημαντικά χαρακτηριστικά του Προγράμματος αυτού ήταν ότι η εξυπηρέτηση των δανείων αυτών, καθώς και η κάλυψη κάθε είδους εξόδων και δαπανών, προβλέφθηκε να χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων χωρίς καμία επιβάρυνση στα ήδη ταλαιπωρημένα οικονομικά των ΟΤΑ και των νομικών προσώπων τους.

Το Πρόγραμμα αυτό πήρε σάρκα και οστά μέσα από συντονισμένες προσπάθειες των αρμόδιων υπουργείων και υπηρεσιακών παραγόντων και πολύ γρήγορα γνώρισε μεγάλη επιτυχία αποκτώντας ένα ισχυρό brandname, που ταυτίστηκε με την επιτυχία του: «ΦιλόΔημος».

Ο «ΦιλόΔημος» άλλαξε τον χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αφού από τον Ιούνιο του 2018 έως τον Ιούνιο του 2019, μέσα σε έναν μόλις χρόνο κατέγραψε εντάξεις 502 στοχευμένων έργων ύψους 1,24 δισ. και αγκάλιασε τις πραγματικές ανάγκες των Δήμων και των πολιτών της χώρας. Με μία Τεχνική Γραμματεία εξειδικευμένων στελεχών της ΜΟΔ Α.Ε., του υπουργείου Εσωτερικών και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων προχώρησε σε εντάξεις ύψους 5,5 εκ ευρώ ημερησίως. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα να έχουν ήδη δημοπρατηθεί έργα με προϋπολογισμό 700 εκ ευρώ, τα οποία μπορούν να συνδράμουν στην απορρόφηση του ΕΣΠΑ και θα τονώσουν τις τοπικές οικονομίες. Όλα αυτά οδήγησαν τους Δημάρχους να λένε «μακάρι να είχαμε πολλούς ΦιλόΔημους».

Η επιτυχία στην υλοποίηση του Προγράμματος «ΦιλόΔημος», που μόνο τυχαία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, και η ταύτισή του με τις ημέρες διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ότι αποτέλεσαν και την αιτία όλων των ενεργειών του Υπουργού Εσωτερικών προκειμένου να ανακοινώσει αιφνιδιαστικά (κυρίως για τους ΟΤΑ) την κατάργησή του αφού έγινε επίκληση ανυπόστατων και αναληθών ισχυρισμών για έλλειψη χρηματοδότησης.

Έτσι, λοιπόν, ο Υπουργός Εσωτερικών αφού ανακοίνωσε την κατάργηση του Προγράμματος «ΦιλόΔημος» και την αντικατάστασή του από νέο πρόγραμμα, το οποίο υποτίθεται ότι θα ήταν έτοιμο τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, έρχεται εν μέσω πανδημίας, περιορισμών συνταγματικών ελευθεριών για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και νομοθέτησης κάτω από έκτακτες συνθήκες με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου και με το άρθρο τεσσαρακοστό τέταρτο της από 30/3/2020 ΠΝΠ (ΦΕΚ Α΄75) με τίτλο «Μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις» να αντικαταστήσει το άρθρο 69 του ν. 4509/2017, με το οποίο θεσπίστηκε το Πρόγραμμα «ΦιλόΔημος».

Και σε τι συνίσταται η αντικατάσταση; Στην διατήρηση των ίδιων ρυθμίσεων που είχαν θεσπιστεί για τον «ΦιλόΔημο» με μία διαφορά: η ένταξη έργων, μελετών και προμηθειών στο πρόγραμμα γίνεται κατόπιν εισήγησης μιας πενταμελούς «Επιτροπής Αξιολόγησης», που αποτελείται από έναν (1) υπάλληλο της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης και Εφαρμογής του Υπουργείου Εσωτερικών (ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ), δύο (2) μηχανικούς της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης και δύο (2) εμπειρογνώμονες στη διαχείριση και εκτέλεση αναπτυξιακών προγραμμάτων.

Με την ρύθμιση αυτή επί της ουσίας αφαιρείται άμεσα η αρμοδιότητα αξιολόγησης των αιτημάτων για ένταξη έργων, μελετών και προμηθειών από την Ειδική Υπηρεσία του Υπουργείου Εσωτερικών, που πρόσφατα συνεστήθη με δυνατότητα ανάθεσης της διαχείρισης του Προγράμματος «ΦιλόΔημος» και άρα από ικανά και έμπειρα στην διαχείριση αναπτυξιακών προγραμμάτων στελέχη που προέρχονται από το Δημόσιο και την ΜΟΔ Α.Ε. και δίνεται σε μια Επιτροπή, όπου η Ειδική Υπηρεσία εκπροσωπείται από ένα και μοναδικό στέλεχος. Περαιτέρω, η Επιτροπή αποτελείται από μηχανικούς της ΕΕΤΑΑ και ως γνωστόν η ΕΕΤΑΑ προσλαμβάνει μηχανικούς με σύμβαση έργου και 2 «εμπειρογνώμονες» στη διαχείριση και εκτέλεση αναπτυξιακών προγραμμάτων, δηλαδή ιδιώτες.

Κατά τα λοιπά, το χρηματοδοτικό σχήμα του προγράμματος παραμένει ίδιο με εκείνο του «ΦιλόΔημου» και δίδεται εξουσιοδότηση για την έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης που θα καθορίζει τις διαδικασίες υλοποίησης.

Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάται ο κ. Υπουργός:

Ποιο το ύψος του προϋπολογισμού του νέου Προγράμματος και ποιες οι πηγές χρηματοδότησής του;
Έχει συναφθεί νέα συμφωνία χρηματοδότησης με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ή έχει παραταθεί η ισχύς της προηγούμενης συμφωνίας χρηματοδότησης και ποιο το ύψος αυτής;
Ποιος ο λόγος για τη σύσταση Επιτροπής Αξιολόγησης που θα εισηγείται την ένταξη έργων, μελετών και προμηθειών στο πρόγραμμα εφόσον έχει συσταθεί η Ειδική Υπηρεσία ΥΠΕΣ, με στελέχη που διαθέτουν την κατάλληλη εμπειρία και τεχνογνωσία στη διαχείριση αναπτυξιακών προγραμμάτων;
Στα μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης, που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα, θα εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις για τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες των δημοσίων υπαλλήλων (παράβαση καθήκοντος, υποβολή δήλωσης περιουσιακής κατάστασης κλπ);
Εφόσον επελέγη η (τουλάχιστον ανορθόδοξη) λύση της Επιτροπής Αξιολόγησης και της Επιτροπής Παρακολούθησης για ποιο λόγο δεν συμμετέχουν σε αυτές θεσμικοί εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΚΕΔΕ, ΕΝΠΕ, ΕΔΕΥΑ) και σε τι ενέργειες προτίθεται να προβεί ο Υπουργός για την διασφάλιση της συμμετοχής της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στις διαδικασίες υλοποίησης του προγράμματος;
Πότε θα προχωρήσει η ένταξη δεκάδων θετικά αξιολογημένων έργων του Προγράμματος ΦιλόΔημος από τον Ιούνιο του 2019, έργων ιδιαίτερα σημαντικών τα οποία θα μπορούσαν να είχαν ήδη δημοπρατηθεί;
Αίτημα Κατάθεσης Εγγράφων (ΑΚΕ):

Να προσκομισθούν τα έγγραφα της συμφωνίας χρηματοδότησης και τα παραστατικά πίστωσης του λογαριασμού στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.

Οι ερωτώντες βουλευτές

Σκουρλέτης Παναγιώτης (Πάνος)

Σπίρτζης Χρήστος

Αβραμάκης Ελευθέριος

Αγαθοπούλου Ειρήνη Ελένη

Αλεξιάδης Τρύφωνας

Αμανατίδης Γιάννης

Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)

Αποστόλου Βαγγέλης

Αραχωβίτης Σταύρος

Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος

Βαρδάκης Σωκράτης

Βαρεμένος Γεώργιος

Βερναρδάκης Χριστόφορος

Βέττα Καλλιόπη

Γεροβασίλη Όλγα

Γιαννούλης Χρήστος

Γκαρά Αναστασία

Γκιόλας Γιάννης

Δραγασάκης Γιάννης

Δρίτσας Θεόδωρος

Ζαχαριάδης Κώστας

Ζεϊμπέκ Χουσεΐν

Ηγουμενίδης Νικόλαος

Θραψανιώτης Μανόλης

Καλαματιανός Διονύσης

Καρασαρλίδου Ευφροσύνη

Κασιμάτη Νίνα

Κατρούγκαλος Γεώργιος

Κάτσης Μάριος

Καφαντάρη Χαρά

Λάππας Σπυρίδων

Μάλαμα Κυριακή

Μαμουλάκης Χαράλαμπος

Μάρκου Κώστας

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Μιχαηλίδης Ανδρέας

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Μπουρνούς Γιάννης

Νοτοπούλου Αικατερίνη

Ξανθόπουλος Θεόφιλος

Ξανθός Ανδρέας

Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα

Παπαδόπουλος Σάκης

Παπαηλιού Γεώργιος

Παπανάτσιου Αικατερίνη

Πέρκα Θεοπίστη

Πολάκης Παύλος

Πούλου Γιώτα

Ραγκούσης Γιάννης

Σαντορινιός Νεκτάριος

Σαρακιώτης Γιάννης

Σκουρολιάκος Παναγιώτης(Πάνος)

Συρμαλένιος Νικόλαος

Τζάκρη Θεοδώρα

Τζούφη Μερόπη

Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος

Τσίπρας Γεώργιος

Φάμελλος Σωκράτης

Φίλης Νικόλαος

Φωτίου Θεανώ

Χαρίτου Δημήτρης

Χαρίτσης Αλέξης

Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης

Χρηστίδου Ραλλία

Ψυχογιός Γιώργος