Χωρίς αμοιβή το 10ωρο: Τι ισχύει για υπερωρίες, νυχτερινά και αργίες

Χωρίς πρόσθετες ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογίζονται οι υπερωρίες, η νυχτερινή απασχόληση και η εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες, αναδρομικά από τις αρχές Νοεμβρίου.

Έτσι, μπορεί αυτόν το μήνα, που καταβλήθηκαν οι αποδοχές Νοεμβρίου, οι εργαζόμενοι να έλαβαν το κανονισμένο μισθό τους, με την προσαύξηση 25% για τις υπερωρίες, 40% για την 6η ημέρα απασχόλησης (Σάββατο) και 75% για τις Κυριακής και αργίες, αλλά στον ΕΦΚΑ πήγε ένας διαφορετικός λογάριθμος: οι υπερωρίες ασφαλίστηκαν στο ύψος του αναλογούντος ωρομισθίου, χωρίς την προσαύξηση των πρόσθετων αποδοχών’.

Βεβαίως δεν υφίσταται καν προσαύξηση (αμοιβή υπερωρίας) με βάση το ελαστικό 8ωρο (διευθετήσει του χρόνο εργασίας), υπό την προϋποθέσει επιστροφής του επιπλέον χρόνου με ρεπό ή μειωμένο ωράριο.

Για παράδειγμα: με μισθό 1.000 ευρώ προκύπτει ημερομίσθιο 40 ευρύ (25 εργάσιμες ημέρες κάθε μήνα, παρά το 5νθημερο, καθώς μέσα στο 8ωρο υπάρχει αναπλήρωση για την 6η ημέρα). Άρα το ωρομίσθιο για πλήρη απασχόληση είναι 5 ευρώ μεικτά (40/8). Σε περίπτωση απασχόλησης 10 ωρών υπερωρίας μέσα στον Νοέμβριο, ο μισθωτός θα λάβει συν 62,5 ευρώ (10 ώρες επί 5 ευρώ την ώρα επί 25%), αλλά τα ασφάλιστρα θα υπολογιστούν επί των 50 ευρώ. Σαν απλό ωρομίσθιο, ωσάν η επιπλέον εργασία να μην ήταν υπερωρία…

‘Έτσι, από εδώ και εμπρός αναμένεται να μειωθεί και ο αναμενόμενος, για τα κρατούνται έως τώρα, συντάξιμος μισθός, άρα και η (μέλλουσα) καταβαλλόμενη σύνταξη. Στο βαθμό που το ανταποδοτικό τμήμα αυτής υπολογίζεται όχι επί του συνολικού μισθού που κατατίθεται στο ΑΤΜ της τράπεζας, αλλά επί του ποσού για το οποίο καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές…

Να σημειωθεί ωστόσο ότι οι επιπλέον εισφορές προβλέπονται στις περιπτώσεις που η επιχείρηση, αυτοβούλως, δώσει επιπλέον (από τις συμβατικές) αμοιβές. Αν για παράδειγμα, αντί για 75% για την εργασία κατά τις αργίες την πλήρωση με 100%. Σε αυτή την περίπτωση θα καταβληθούν πρόσθετες εισφορές για το υπερβάλον25%…

Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις του άρθρου 73 του Ν.5239/2025 από 1.11.2025 (ημερομηνία έναρξης ισχύος/μισθολογική περίοδος Νοεμβρίου 2025-Εγκύκλιος 19/25 του ΕΦΚΑ) τα ποσά που αντιστοιχούν σε οποιοδήποτε ποσοστό προσαυξήσεων:

• επιδόματα νυχτερινής εργασίας,
• αμοιβής υπερεργασίας, υπερωρίας και
• προσαύξησης αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες εργαζομένων με καθεστώς πλήρους απασχόλησης, στο σύνολο των κλάδων της οικονομίας, δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές (εργατικές και εργοδοτικές).

Με αυτά τα δεδομένα οι επιχειρήσεις πρέπει να καταθέτουν διαφορετικές αναλυτικές δηλώσεις: Τόσο για τις συνολικές αμοιβές, όσο και για τα ποσά (λιγότερα) στα οποία υπόκεινται σε (εργατικές και εργοδοτικές) ασφαλιστικές εισφορές.

Το ίδιο ισχύει και για τα Δωρώ. Κατά συνέπεια, για το Δώρο Χριστουγέννων τις επέμενες ημέρες, ναι μεν οι εργαζόμενου θα λάβουν τον λελογισμένο μισθό (13ο), ωστόσο αυτός θα πρέπει να είναι προσαυξημένος:

-κατά περίπου 15,5% επί των ποσών που ξαναλέγουν σε υπερωρίες, εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες και τα νυχτερινά, αλλά και

-με συνυπολογισμό του επιδόματος αδείας (μισός μισθός). Και αυτό καθώς στο Δώρο των Χριστουγέννων συνυπολογίζονται όλες οι αμοιβές από 1η Μαλίου μέχρι 31 Δεκεμβρίου κάθε χρόνο.

Παραδείγματα

Α) Υπάλληλος γραφείου με ατομική σύμβαση εξαρτημένης εργασίας 40 ωρών την εβδομάδα (πλήρης απασχόληση) και μηνιαίες αποδοχές 1.000,00 €. Εκτάκτως, απασχολήθηκε τρεις (3) ώρες επιπλέον τη μία εβδομάδα (μία ώρα/μέρα). Η επιχείρηση έχει συμφωνήσει με την ατομική σύμβαση εργασίας ότι η προσαύξηση που θα χορηγείται για την υπερεργασία θα είναι 30%, αντί του νόμιμου 20% όπως προβλέπεται στο άρθρο 194 του Π.Δ. 62/25.

Αρχικά πρέπει να υπολογίσουμε το ωρομίσθιο ως εξής: Ημερομίσθιο: 1.000,00€:25 Η.Α.=40,00€/μέρα.

Ωρομίσθιο: 40€*(6/40ώρες)=6,00€/ώρα.

Για τις τρεις (3) ώρες υπερεργασίας, οι επιπλέον αποδοχές θα είναι: 6,00€*3=18,00€. Η προσαύξηση είναι 18,00€*30%=5,40€. Οι συνολικές εισφορές υπολογίζονται μόνο στο ποσό του μισθού και των επιπλέον αποδοχών υπερεργασίας, δηλαδή 1.000,00€+18,00€=1.018,00€ και όχι και της προσαύξησης επί της αμοιβής της υπερεργασίας ποσού 5,40€, δηλαδή επί των 1.023,40 (1.018,00 + 5,40)€.

Επομένως, στην Α.Π.Δ. θα δηλωθεί το ποσό των αποδοχών που υπόκειται σε ασφαλιστικές εισφορές, δηλαδή το ποσό των 1.018,00€.

Β) Ανειδίκευτος εργάτης άγαμος χωρίς προϋπηρεσία, απασχολείται καθημερινά σε βιομηχανία παραγωγής άρτου, η οποία διαθέτει Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (Ε.Σ.Σ.Ε.), με πρωινό ωράριο 9:00π.μ. έως 5μ.μ., αλλά, εκτάκτως, απασχολήθηκε τρεις (3) φορές μέσα στο μήνα αντί για 9π.μ-5μ.μ., κατά τις νυχτερινές ώρες από της 22:00μ.μ. μέχρι της 6:00π.μ.. Ο μηνιαίος μισθός είναι 1.000,00€. Επομένως, για τις τρεις ημέρες της νυχτερινής εργασίας πρέπει να υπολογιστεί με προσαύξηση, η οποία βάση της συγκεκριμένης Επιχειρησιακής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, με 50%, αντί του νόμιμου 25% βάσει του άρθρου 150 του Π.Δ. 62/25.

Επειδή η προσαύξηση για τη νυχτερινή εργασία υπολογίζεται επί των νόμιμων αποδοχών, υπολογίζουμε το ημερομίσθιο ως εξής: Ημερομίσθιο: (νόμιμος μισθός) 880,00€:25 Η.Α.= 35,20€/μέρα.

Για τις τρεις (3) ημέρες νυχτερινής εργασίας, η προσαύξηση που αντιστοιχεί είναι: 35,20€*50%=17,60€/μέρα. Συνολικές αποδοχές προσαύξησης είναι 17,60€*3 Η.Α. = 52,80€, οι οποίες απαλλάσσονται των ασφαλιστικών εισφορών.

Οι συνολικές εισφορές θα υπολογιστούν μόνο για τον μηνιαίο μισθό των συμφωνημένων αποδοχών των 1.000,00€ και όχι και των επιπλέον αποδοχών της προσαύξησης ποσού 52,80€.

Γ) Πωλήτρια σε εμπορικό κατάστημα απασχολήθηκε δύο (2) Κυριακές τον μήνα Δεκέμβριο. Η ατομική σύμβαση εργασίας ορίζει μηνιαίες αποδοχές 900,00€ και προσαύξηση 100% των αποδοχών (επί των νόμιμων αποδοχών) όταν απασχολούνται τις Κυριακές και στις εορτές, αντί του νόμιμου 75% που προβλέπεται στο άρθρο 219 του Π.Δ. 62/2025.

i) Επειδή η προσαύξηση για την εργασία κατά τις Κυριακές και τις αργίες υπολογίζεται επί των νόμιμων αποδοχών, υπολογίζουμε το ημερομίσθιο ως εξής:

Ημερομίσθιο: (νόμιμος μισθός) 880,00€:25 Η.Α.= 35,20€/μέρα.

Η προσαύξηση για την απασχόληση τις δύο (2) Κυριακές θα είναι επί των νόμιμων ημερήσιων αποδοχών: 35,20€*100%=35,20*2=70,40€.

Σημειωτέων, λόγω της απασχόλησης της εργαζόμενης τις δύο (2) Κυριακές, δόθηκαν δύο ημέρες ανάπαυσης εντός των επόμενων εβδομάδων που απασχολήθηκε τις Κυριακές.

Επομένως, το ποσό στο οποίο θα υπολογισθούν οι ασφαλιστικές εισφορές και θα δηλωθεί στην ΑΠΔ θα είναι μόνο ο μηνιαίος μισθός 900,00€, καθώς το ποσό της προσαύξησης 70,40€ απαλλάσσεται της καταβολής των εισφορών.

ii) Αν ωστόσο, ο εργοδότης εξ ελευθεριότητας, αποφασίσει να χορηγήσει την προσαύξηση (100% στο ημερομίσθιο της Κυριακής) στον καταβαλλόμενο μισθό, τότε το ποσό που απαλλάσσεται των ασφαλιστικών εισφορών θα είναι το ανωτέρω (70,40 €), ενώ για το υπόλοιπο/τη διαφορά θα υπολογιστούν κανονικά οι ασφαλιστικές εισφορές, δηλαδή:

Ημερομίσθιο: 900,00€:25 Η.Α.=36,00€

Προσαύξηση: 36,00*100%=36,00€*2 (Κυριακές) = 72,00€

Η διαφορά προσαύξησης επί του καταβαλλόμενου και του νόμιμου: 72,00€-70,40€=1,60€ υπόκειται σε παρακράτηση ασφαλιστικών εισφορών.

IEIDISEIS