Η Εύβοια «κατέκτησε» τη Μεσόγειο – Η άγνωστη ιστορία του νησιού από την αρχαιότητα

Γνωστή σήμερα ως ένας ευχάριστος και κοντινός προορισμός για τους Αθηναίους, η Εύβοια κατά την αρχαιότητα αναπτύχθηκε ως μία από τις πιο σημαντικές θαλασσοκράτειρες δυνάμεις της Μεσογείου.

Η Εύβοια είναι το δεύτερο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και το έκτο μεγαλύτερο της Μεσογείου.

Η έκταση του νησιού είναι 3.654 τ.χλμ. και εκτείνεται κατά μήκος της βορειοανατολικής ηπειρωτικής Στερεάς Ελλάδας, από το Μαλιακό κόλπο μέχρι απέναντι από την ακτή της Ραφήνας, χωρισμένη από αυτήν με την Ευβοϊκή θάλασσα.

Το όνομα Εύβοια δίνεται ουσιαστικά από τον Όμηρο και φανερώνει το γόνιμο καλλιεργήσιμο έδαφος και την ανεπτυγμένη βοοτροφία για την οποία το νησί ήταν ονομαστή. «Εύ» και «βους» σημαίνει καλό βόδι.

Η Εύβοια βρίσκεται στην κεντρική Ελλάδα και χωρίζεται από την υπόλοιπη χώρα από ένα στενό πορθμό, του οποίου το ελάχιστο πλάτος είναι 40 μέτρα. Εκατέρωθεν του πορθμού σχηματίζονται δύο κόλποι, γνωστοί ως ο Βόρειος και ο Νότιος Ευβοϊκός κόλπος, οι οποίοι καταλήγουν και οι δύο στο Αιγαίο Πέλαγος, το οποίο βρέχει τις ανατολικές ακτές του νησιού.

Στο βορρά η Εύβοια χωρίζεται από τη Φθιώτιδα με τον πορθμό των Ωρεών.

Στα ιστορικά τεκμήριατη συναντάμε και με άλλα ονόματα, όπως: 1) Μάκρα ή Μάκρις, από το σχήμα της. Αυτό είναι πιθανότερα και το αρχαιότερο όνομά της. Μάκρις βέβαια ονομαζόταν και η τροφός της Ήρας, που μεγάλωσε στην Εύβοια. 2) Αβαντίς ή Αβαντιάς, από τον λαό των Αβάντων που εγκαταστάθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του νησιού πριν από τους Ίωνες και τους Ελλοπείς. 3) Ελλοπία, από τον θεσσαλικό λαό των Ελλόπων που αποίκισε το νησί. 4) Διακρία, από τα Διάκρια όρη που δεσπόζουν στην Κεντρική και Ανατολική Εύβοια. 5) Χαλκωδοντίς, από τον μυθικό βασιλιά Χαλκώδοντα, γιο του Άβαντα. 6) Όχη, από το ομώνυμο όρος του νότου. 7) Ασωπίς, από τον βοιωτικό ποταμό Ασωπό, γιο της νύμφης Εύβοιας. 8) Δολίχη, από το μακρόστενο σχήμα. 9) Μελανηίς, από το παχύ και εύφορο χώμα της. 10) Αονία, από μια προελληνική φυλή, τους Άονες, κατοίκους της Εύβοιας κατά την εποχή του Χαλκού. 11) Εύριπος ή Έγριπος, από το όνομα του στενού του πορθμού ή την ορμητική φορά του παλιρροϊκού ρεύματος στο στενό (ευ-ριπή). 12) Νεγρεπόντε κατά την Ενετοκρατία, από το μαύρο γεφύρι που ήταν χτισμένο με μαύρες σκληρές πέτρες και συνέδεε τα δύο κάστρα εκατέρωθεν του Ευρίπου. Τέλος, 13) Εγριπόζ και Γριπονήσι κατά την Τουρκοκρατία.

Νέα θεώρηση της αρχαίας  Ιστορίας αναδεικνύει τη Χαλκίδα μάλιστα ως “αφανή ήρωα”  στον οποίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η θεμελίωση και η διάδοση του ελληνικού πνεύματος, μέσω και της δημιουργίας των ελληνικών αποικιών σε όλον σχεδόν τον τότε γνωστό κόσμο.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του ερευνητή-συγγραφέα Βάγια Κάτσου, ο οποίος βασίζεται αποκλειστικά στις αρχαίες πηγές και στα νεότερα συμπεράσματα της αρχαιολογικής σκαπάνης, ήταν η πραγματική «θαλασσοκράτειρα» της εποχής της, πολύ πριν την Αθήνα, και οι κάτοικοί της, οι άγνωστοι πρωτοπόροι της Μεσογείου.